درگفت وگو با ایسنا اعلام شد؛
گسل دنا مسبب زلزله 12 اردیبهشت سی سخت، جزئیات خسارات در مناطق شهری و روستایی
متخصص فلز: مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی با تاكید بر اینكه با عنایت به موقعیت رومركز زلزله سی سخت، به نظر می رسد گسل این منطقه گسل زاگرس مرتفع (قطعه گسل دنا) باشد، اظهار داشت: طول تمام قطعات این گسل بیش از 1300 كیلومتر است كه بر مبنای داده های به دست آمده، بخش غربی این گسل نسبت به شرق آن لرزه خیزتر است.
دكتر علی بیت اللهی در گفت وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به جزئیات زلزله 5.2 ریشتری 12 اردیبهشت سی سخت استان كهگیلویه و بویراحمد، اضافه كرد: این زلزله در ساعت 8 و 38 دقیقه و 12 ثانیه در شرق استان كهگیلویه و بویر احمد و در مرز بین این استان با استان اصفهان در عمق 8 كیلومتری رخ داد.
وی با اشاره به اینكه "رومركز" زلزله از شهر یاسوج 19 كیلومتر و از سی سخت 10 كیلومتر فاصله دارد، تصریح كرد: شهر سی سخت نزدیكترین شهر استان كهگیلویه و بویر احمد به رومركز زلزله است، ضمن آنكه رومركز زلزله در پای ارتفاعات پرشیب "دنا" قرار دارد. مرز این ارتفاعات با زمین های هموار مشرف به یاسوج یك مرز گسلی است.
موقعیت رومركز زلزله سی سخت نسبت به دو شهر سی سخت و یاسوج و نسبت به ارتفاعات دنا
بیت اللهی در مورد گسل مسبب این زلزله، توضیح داد: گسل "زاگرس مرتفع" یكی از اصلی ترین ساختارهای كنترل كننده تكتونیك و مورفوتكتونیك بخش لرزه زمین ساختی زاگرس است كه مجموع طول تمام قطعات آن به بیش از 1300 كیلومتر می رسد و در محدوده شمال غربی رومركز زلزله سی سخت قطعه گسل راندگی زاگرس مرتفع به نام گسل "دنا" (دینار) قرار دارد.
وی با تاكید بر اینكه ارتفاعات پرشیب دنا را می توان نتیجه عملكرد راندگی گسله زاگرس مرتفع دانست، افزود: با عنایت به موقعیت رومركز زلزله سی سخت، بنظر می رسد گسل زاگرس مرتفع (قطعه گسل دنا) گسل مسبب زلزله باشد.
وضعیت لرزه خیزی گسل مرتفع زاگرس
مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی با اشاره به اینكه تا 30 ساعت پس از رخداد زلزله 5.2 ریشتری سی سخت، پس لرزه های محدودی گزارش شده است، اظهار نمود: تعداد 8 پس لرزه خرد در این منطقه گزارش شد كه بزرگترین آن 2.7 و خردترین آن 1.7 بوده است.
زلزله اصلی سی سخت و پس لرزه های آن تا 30 ساعت پس از رخداد كه توزیع به سمت شرق را نشان می دهد
وی با اشاره به رخدادهای لرزه ای در دهه اخیر و با تاكید بر اینكه داده های به دست آمده حكایت از لرزه خیزی سمت غربی "گسله زاگرس مرتفع" را دارد، اظهار داشت: این در شرایطی است كه سمت شرقی گسل زاگرس مرتفع در استان های "اصفهان" و "فارس" در بردارنده زمین لرزه های كمتری است. این واقعیت از جانمایی زلزله های گستره از سال 2006 تا حال حاضر نمایان است.
به گفته این محقق زلزله شناسی بر مبنای شكل ذیل از حدود 1100 زلزله رخ داده در این منطقه كه میانگین عددی آنها حدود بزرگی 3 را نشان می دهد، می توان دید كه 4 زمین لرزه در خلال این 12 سال اخیر با بزرگای 5 و بالاتر از آن تا 5.2 بوده اند. 37 زلزله بین 4 تا 5 و مابقی زمین لرزه های خرد بوده اند. این تعداد از زلزله شامل زلزله های كوچكتر از 2.5 نمی گردد.
نمودار آماری زلزله های رخ داده در كادر دو درجه در دو درجه به مركزیت رومركز زلزله سی سخت
توزیع زمین لرزه های 12 ساله اخیر به مركزیت رو مركز زلزله سی سخت و در 100 كیلومتری اطراف آن
مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی با اشاره به اینكه محدوده رومركز زلزله در باند شمال غرب به جنوب شرق منطبق با ارتفاعات دنا و رشته ارتفاعات زاگرس است، ادامه داد: از این رو این منطقه از نظر تراكم جمعیتی، "تنك" است؛ ولی هر چه از جانب شرقی و غربی رومركز زلزله به سمت استان های اصفهان، فارس و كهگیلویه و بویر احمد حركت می نماییم، مراكز جمعیتی بزرگتری را شاهد می باشیم.
به گفته وی، در فاصله 10 كیلومتری رومركز زلزله 5.2 روز 12 اردیبهشت تنها سی سخت در فاصله حدود 10 كیلومتری رومركز زلزله قرار دارد. شهرهای واقع در شعاع 30 كیلومتری رومركز زلزله شامل "كمه" از استان اصفهان و شهرهای "سی سخت"، "مادوان"، "چیتاب" و "یاسوج" از استان كهگیلویه و بویر احمد هستند.
سی سخت نزدیكترین شهر به رومركز زلزله در شمال غربی آن
وی با اشاره به میزان شدت این زلزله، خاطرنشان كرد: حداكثر شدت زلزله در شعاع تا 10 كیلومتری، 6 برآورده شده و تا شعاع 30 كیلومتری شدت 5 برآورد شده است.
خسارات واردشده پس از زلزله 5.2 ریشتری سی سخت
بیت اللهی با اشاره به خسارات ناشی از زلزله 5.2 سی سخت، تصریح كرد: موقعیت رومركز این زلزله، باعث ریزش سنگی مهیب در دامنه های ارتفاعات دنا شد و تولید صداهای ترسناك در سطح منطقه را هم سبب شد. علاوه بر ریزش سنگ و قطعات سنگی بزرگ بر سطح جاده های واقع در پای ارتفاعات شرقی استان كهگیلویه و بویراحمد، گزارش هایی از صدمه دیدگی ابنیه های فنی دریافت نشده است.
وی ادامه داد: ریزش سنگ باعث مسدود شدن موقتی جاده های روستایی شده بود كه با اقدامات ماموران راهداری جاده ها به موقع باز شدند. انسداد مسیر در محور سی سخت–مادوان و دهستان كاكان هم گزارش شده بود؛ همینطور قطع راه ارتباطی در ۶ روستای شهرستان دنا رخ داد كه با تلاش راهداران بازگشایی شد.
بیت اللهی با اشاره به اینكه در این زلزله همینطور چندین تیر بتنی برق و خطوط نیرو در اثر برخورد سنگ های دامنه ارتفاعات به آنها شكسته شد، اضافه كرد: طبق گفته های مسئولین شركت برق، خسارتی در حدود 5 میلیارد ریال به شبكه برق رسانی وارد شده است، به گونه ای كه قطع برق در مناطق «كاكان»، «گنجه ای»، «گوشه» و«مادوان» در ساعات اولیه بروز زمین لرزه رخ داد. ضمن آنكه لوله آب 14 اینچ شهر "مادوان" و حومه بدلیل ریزش سنگ در دامنه های كوهستانی صدمه جدی دید و بعضی از مراكز جمعیتی تا تعمیر لوله مذكور با استفاده از تانكر، آب مورد نیازشان تامین شد.
وی با اشاره به اینكه بر مبنای گزارش های ارسالی به تاسیسات شبكه گاز استان صدمه قابل ملاحظه ای وارد نشد، اظهار نمود: در سطح منطقه چند انشعاب بصورت مجزا صدمه جزئی دیده بودند كه اقدام به تعمیر شد. علاوه بر آن به ۱۷ سایت مخابراتی در منطقه خساراتی وارد شد كه ۱۱ مورد آن طی نخستین روز بعد از رخداد ترمیم شد.
مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مركز تحقیقات مسكن به صدمه دیدگی ساختمان های مسكونی و عمومی در این زلزله اشاره نمود و ادامه داد: بر مبنای مطالعات انجام شده در شهر یاسوج، فاصله 19 كیلومتری از رومركز زلزله، به محله بافت ناكارآمد "اكبرآباد" و چند نقطه دیگر از شهر، در اثر این زلزله، صدمه های خفیفی وارد شد و در شهر سی سخت در فاصله 10 كیلومتری رومركز زلزله هم خسارت هایی در ساختمان ها بدون فروریزش ساختمان گزارش شده است. در محدوده های روستایی، روستاهای در فاصله 10 كیلومتری رومركز زلزله مانند "گنجه ای سه ریز" با جمعیت معادل 1850 نفر (طبق آمار 1395) و تعداد واحدهای مسكونی حدود 450 واحد، ده "برآفتاب" با جمعیت 1100 نفر و 317 واحد مسكونی، "كوخدان" با جمعیت 330 نفر و تعداد 105 واحد مسكونی را می توان نام برد كه بر طبق اطلاعات محلی، خسارات وارده در روستای "گنجه ای سه ریز" و ده "برآفتاب" نسبت به سایر آبادی ها بیشتر بوده است.
به گفته وی بر مبنای آمار سال 1395 مركز آمار ایران، شهر ستان یاسوج دارای 33 هزار و 582 واحد مسكونی است و از این تعداد حدود 11 هزار و 500 واحد از نوع اسكلت فلزی و 12000 واحد از نوع اسكت بتنی است. حدود 10 هزار واحد مسكونی (حدود 30 درصد واحدهای مسكونی) در این شهرستان هم از نوع بنایی و یا خشت و گلی و سطح كیفی نازل هستند.
وی با تاكید بر اینكه خسارات ناشی از این زلزله غالبا با مدل بروز ترك های برشی و گسیختگی در تیغه ها و میانقاب ها و همینطور ریزش نما بروز كرده است، خاطرنشان كرد: این زلزله باعث فروریزش ساختمانی نشد؛ اما سطح خسارات در بعضی ساختمان ها بسیار گسترده گزارش شده است. در اغلب ساختمان های صدمه دیده شهری، شاهد بروز ترك های برشی زاویه دار در نمای بیرونی و همینطور سطوح حساس داخلی مانند سطوح اندود شده با گچ و یا سطوح سنگ پلاك در دیواره ها هستیم كه در بعضی از این موارد به علت اثر لرزش و همینطور عدم مقاومت ملات درخلال دیوار و سنگ پلاك، شاهد ریزش این سطوح از دیوار هستیم.
بروز ترك های برشی ناشی از زلزله در سطوح داخلی ساختمان
بروز ترك های قائم در تیغه ها و میانقاب ها به علت بروز گسیختگی در مصالح دیوار
ریزش سرامیك ها و مصالح پوشاننده دیوار
بروز انحراف دیوار و تولید جدایی در اتصال بین دیوار و اسكلت
خسارات واردشده به مناطق روستایی
این محقق حوزه زلزله شناسی بیشترین خسارات واردشده به مناطق روستایی را ساختمان ها با مصالح بنایی دانست و اظهار داشت: همینطور بدلیل كمبود ساختمان های با مهاربند و یا كلاف بندی در منطقه، پیش بینی بروز خسارات گسترده ای در این مناطق وجود دارد؛ چراكه بر مبنای گزارش های دریافتی، بعضی از خانه های موجود در منطقه كه با مصالحی همچون سنگ، خاك، آجر و یا بلوك تولید شده اند و سیستم كلاف بندی قائم و افقی جهت یكپارچه سازی ارتعاشی در آنها اجرا نشده است، دچار خساراتی از قبیل بروز ترك های عمیق در دیوارها، بروز جدایی در سطح تماس دیوار و سقف و همینطور در بعضی موارد بروز تخریب و ریزش در خاك بستر ساختمان شده اند.
برای مثال گزارش شده كه دیوارهای یك واحد منزل مسكونی در منطقه اكبرآباد یاسوج به صورت كامل دچار ریزش و تخریب شده است و همینطور بعضی از خانه های روستایی منطقه دنا و بویراحمد دچار ترك خوردگی شده اند.
بررسی خسارات ناشی از زلزله سی سخت به سازه های مهم
مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مركز تحقیقات ساختمان با اشاره به نص صریح آیین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله با تاكید بر اینكه عملكرد بعضی از ساختمان ها باید بعد از زلزله به صورت بی وقفه ادامه یابد، اظهار نمود: بر مبنای مطالعات انجام شده صدمه هایی به دو بیمارستان "شهید خلیل" (در دست احداث كه البته بر روی نام آن ظاهرا هنوز توافق جمعی صورت نگرفته است) و "امام سجاد (ع)" شهر یاسوج در این زلزله وارد شده است. این خسارات غالبا به صورت بروز ترك های برشی و قائم در دیوارهای پیرامونی این بیمارستان ها و همینطور در سطوح داخلی آنها بوده است كه در بعضی قسمت ها باعث فروریزش مصالح نما و یا پوشش های سرامیكی داخل بیمارستان شد.
بروز گسیختگی و ترك های عمیق در دیوار پیرامونی بیمارستان "شهید خلیل" ( ساختمان فرعی و الحاقی بیمارستان)
ریزش مصالح رویه دیوار داخلی بیمارستان همچون كاشی و سرامیك به علت جداشدگی از سطح
بروز جدایی در محل اتصال دیوار به سقف و شكستن مصالح پوششی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب